Elysium (2013)

[Φαροφύλακας]

Τίτλος: Elysium
Έτος παραγωγής: 2013
Σκηνοθεσία: Neill Blomkamp
Σενάριο: Neill Blomkamp
Ηθοποιοί: Matt Damon, Jodie Foster, Sharlto Copley...
Πρωτότυπη μουσική: Ryan Amon
Διάρκεια: 109΄
imdb

Υπόθεση
Το έτος 2154 η ζωή στην Γη είναι δυστοπική και δύσκολη κι οι πόλεις είναι μια σειρά ατέλειωτες φαβέλες. Σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη βρίσκεται το "Elysium", μια μεγαλειώδης βάση όπου τα πάντα είναι καθαρά κι όμορφα κι εκεί ζουν οι εύποροι. Ένας άντρας ζει κι εργάζεται πάνω στην Γη, όταν μια έκτακτη ανάγκη θα τον οδηγήσει να αναζητήσει πρόσβαση στο Elysium.



Άποψη
Το "Elysium" είναι μια ταινία επιστημονικής φαντασίας γεμάτη δράση.

Τα εφέ καταπληκτικά, όπως σχεδόν σε όλες τις σημερινές μεγάλες παραγωγές, άλλωστε. Η ιστορία κάπως απλή και το σενάριο αφήνει αρκετά κενά τα οποία με χαρά να συζητήσουμε παρακάτω. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο ο Ματ Ντέιμον, έμπειρος ηθοποιός δράσης, στέκεται καλά σε έναν ρόλο που δεν ευνοείται από το αδύναμο σενάριο. Στον αντίποδα η Τζόντι Φόστερ, σε έναν μονοδιάστατο ρόλο "κακιάς", έχει ακόμα λιγότερα περιθώρια να πλάσει μια καλή ερμηνεία. Πολύ καλύτερος ο επίσης "κακός" Sharlto Copley, μιας και του έτυχε ρόλος δράσης σε ταινία δράσης.

Είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Neill Blomkamp, η οποία, κατά γενική παραδοχή, είναι μάλλον υποδεέστερη από το "District 9", που ήταν το πολύ καλό του ντεμπούτο.

Όμορφη φαντασμαγορία, πειστική δυστοπία, πολλή δράση και κάπως αδύναμο σενάριο, είναι τα χαρακτηριστικά της ταινίας. Έχει καλές πιθανότητες να αρέσει σε φίλους της ΕΦ και της δράσης όμως μπορεί να απογοητεύσει ανθρώπους που κολλάν σε σεναριακά ατοπήματα και δίνουν μεγάλη βάση στην ιστορία.

Τρέιλερ

[Ονειρευτής]

Έχω καιρό να δω μια πραγματικά καλή ταινία επιστημονικής φαντασίας που να βασίζεται σ’ ένα καλό στόρι και να αποδίδεται μέσα από καλές ερμηνείες. Τα τελευταία χρόνια οι παραγωγές τέτοιων ταινιών βασίζονται κυρίως σ’ ένα δυστοπικό μέλλον για την γη όπου συμβαίνει ή να εγκαταλείπεται τελείως – όπως συμβαίνει επί παραδείγματι με την ταινία After Earth – ή για όσους εξακολουθούν και παραμένουν ως κάτοικοι σ’ αυτόν τον κακόμοιρο πλανήτη δύο είναι κυρίως τα πιθανά σενάρια: ή θα έχουν μετατραπεί σε αιμοδιψή ζόμπι – όπως συμβαίνει ας πούμε με την ταινία The Legend ή θα πρόκειται για πάσης φύσεως περιθωριακά άτομα - κάτι ας πούμε σαν φυλακισμένους εργάτες ή φύλακες– οι οποίοι θα προσπαθούν ή να επαναφέρουν την τάξη των πραγμάτων δημιουργώντας καινούργιες κοινωνικές δομές – όπως συμβαίνει ας πούμε κάπως με την ταινία Oblivion - ή θα προσπαθούν με κάποιο τρόπο να αποδράσουν από εκεί όπως συμβαίνει με το Elysium. Περίπου στο το ίδιο μήκος κύματος εκπέμπουν και οι ταινίες Aenon Flux, The Road και Gattaca που μου έρχονται πρόχειρα στο μυαλό.

Για να διαφοροποιηθεί λοιπόν μια ταινία επιστημονικής φαντασίας από τα ίδια επαναλαμβανόμενα με κάποιες τροποποιήσεις σενάρια, θα πρέπει να διαθέτει κυρίως καλές ερμηνείες από πρωτοκλασάτους ηθοποιούς, στιβαρή σκηνοθεσία από εξπέρ του είδους και φαντασμαγορικά εφέ. Το Elysium κατά την άποψη μου πέρα των συγκρούσεων οι οποίες ανάμεικτες με εντυπωσιακή βία συμπληρώνουν ένα φουτουριστικό θέαμα φτιαγμένο σύμφωνα με τις απαιτήσεις των παραγωγών, είναι μια ακόμα μέτρια ταινία επιστημονικής φαντασίας χωρίς καμία πρωτοτυπία και στην οποία οι όποιες αντιφάσεις και αφηγηματικές ελλείψεις τείνουν να αναπληρώνονται από την έντονη δράση μιας αδικαιολόγητα σοβαροφανούς ημι-ντοκιμαντερίστικης σκηνοθεσίας. Ίσως αυτό να οφείλεται και στις μέτριες ερμηνείες – εξαιρουμένης φυσικά του Sharlto Copley – κυρίως του Matt Damon που εμένα προσωπικά δεν καταφέρνει να με πείσει ως χαρακτήρας και δη πρωταγωνιστικός, σε ταινίες δράσης.
Το άγαρμπα διδακτικό επιμύθιο στο τέλος δυστυχώς δεν νομίζω πως πείθει κανέναν τελικά.

(Παρ’ όλα ταύτα όμως κρατώ στα θετικά από την ταινία, εκείνη την υπέροχη συσκευή στην οποία μπαίνει κανείς μέσα και θεραπεύεται στιγμιαία από κάθε πάθηση. Τι ωραία που θα ήτανε να υπήρχε κάτι τέτοιο).

[Φαροφύλακας]

Νομίζω πως συντονιζόμαστε, φίλε Ονειρευτή.

Μιας και δεν κάνει να θάβουμε την ταινία στην παρουσίαση, δεν θέλησα να γράψω αλλά, αλλά τώρα που ξεκινάει η κουβέντα μπορώ να συμπληρώσω μερικές επιφυλάξεις για το σενάριο.

Τί να πιάσει λοιπόν κανείς, τα μικρά ή τα μεγάλα;

Θυμάμαι όταν έβλεπα μικρός την Βιονική Γυναίκα, δεν παραξενευόμουν που μπορούσε να σηκώσει κάτι πολύ βαρύ, διότι βέβαια είχε βιονικό χέρι και το κυριότερο: ήμουν παιδί. Σήμερα θα περίμενα να σπάσει η όχι βιονική της μέση διότι ένα βιονικό χέρι δεν μπορεί να σηκώσει, βέβαια, από μόνο του ένα αυτοκίνητο.

Έτσι, κάπου φαίνεται ο ήρωας να τσαλακώνει την πόρτα του αυτοκίνητου με το χέρι του μόνο που… θα έπρεπε να λιανιστούν τα δάχτυλά του εάν πράγματι ο εξωσκελετός πίεζε τόσο δυνατά το χέρι του πάνω στην λαμαρίνα.

Όμως αυτό είναι μια λεπτομέρεια. Κάπως μεγαλύτερο σεναριακό ατόπημα είναι η φυσική κατάσταση του ήρωα μετά την έκθεσή του στην ακτινοβολία. Στην αρχή παρουσιάζεται να μην μπορεί να περπατήσει, σχεδόν να λιποθυμά και μετά βίας να έχει τις αισθήσεις του. Από την στιγμή όμως που φορά τον εξωσκελετό είναι και πάλι… περδίκι. Από τον εξωσκελετό περιμέναμε πράγματι μια υποστήριξη στην κορμοστασιά του αλλά πώς γίνεται να διορθώνει και την υγεία του;

Και πώς γίνεται όλη η άμυνα του Elysium να είναι ένας και μόνον ανεπίσημος πράκτορας στην Γη; Ο οποίος επιπλέον είναι ψυχοπαθής και άρα αφερέγγυος.

Τέτοιες σεναρικές τρύπες έχει άφθονες και μπορεί κάποιος να φτιάξει μια κάμποσο μεγάλη λίστα. Περισσότερο όμως μου έλειψε η ματιά στην αποικία Elysium, που δίνει και τον τίτλο στην ταινία. Θα ήθελα να δω και να μάθω περισσότερα γι’ αυτήν: πώς καταφέρνει να διατηρεί βαρύτητα; (Δεν φάνηκε να έχει κάποια στροφορμή.) και κατ’ επέκταση, πώς καταφέρνει να διατηρεί ατμόσφαιρα δίχως θόλο;

Οι χαρακτήρες τραγικά ρηχοί με αποκορύφωμα την Τζόντη Φόστερ. Μια ηθοποιός που έχει δώσει τέτοιες ερμηνείες, εδώ χαραμίζεται σε μια απλοϊκή κακιά.

Σήμερα τα εφέ κι η φαντασμαγορία είναι σχεδόν δεδομένα. Το ξέρουμε καλύτερα εμείς που ξεκινήσαμε να βλέπουμε ΕΦ με τον Μπακ Ρότζερς και το Γκαλάκτικα και θαμπωνόμασταν (δικαίως) με τον Πόλεμο των Άστρων. Οπότε οι ταινίες ΕΦ δεν μπορούν να επαναπαύονται σε αυτό. Πρέπει να δίνεται μεγάλη προσοχή σε ιστορία και χαρακτήρες και πάνω από όλα, να υπάρχει καθοδήγηση από επιστήμονες στο κατά πόσο τα πράγματα είναι εφικτά και ρεαλιστικά και δεν παραβιάζονται, για παράδειγμα, νόμοι της φύσης.

[Μυρμηγκοφάγος]

Έχω καιρό να δω μια πραγματικά καλή ταινία επιστημονικής φαντασίας που να βασίζεται σ’ ένα καλό στόρι και να αποδίδεται μέσα από καλές ερμηνείες.

θα μπορούσες ίσως να δοκιμάσεις το hard to be a god (2013)

Η ταινία εξελίσεται σε έναν άλλο πλανήτη και οι ηθοποιοί κάνουν ότι περνάει από το χέρι τους για να στο δείξουν. Θα έλεγα ότι ακόμη και η σκηνοθεσία είναι σχεδόν εξωγήινη, παρότι είναι ολοφάνερο ότι όλοι αυτοί οι εξωγήινοι έχουν εν μέρη Ρώσικο DNA

Δεν είμαι φαν των ταινιών επιστιμονικής φαντασίας και η χαοτικότητα της σε συνδυασμό με την αδυναμία να μου προκαλέσει οποιoδήποτε συναίσθημα υπερίσχυσαν της ιδιαιτερότητάς της, παρότι αυτή υποστηρίζεται από μια εξαιρετική φωτογραφία και μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Παρ’ όλα αυτά ήταν μια εμπειρία την οποία χάρηκα που απέκτησα και με ιδιαίτερη ευκολία μπορώ να την προτείνω σε κάποιον που είναι έτοιμος να πετάξει ότι ξέρει για αυτού του είδους τις ταινίες από το παράθυρο

[Ονειρευτής]

Θα συμφωνήσω με το σχόλιο σου φίλε Φαροφύλακα και θα συμπληρώσω επίσης πως εκτός από τον Πόλεμο των Άστρων, και η Οδύσσεια του Διαστήματος του Κιούμπρικ, το The Dune του David Lynch καθώς επίσης το Blade Runner και το Alien του Ridley Scott, και ίσως παλαιότερα η Metropolis του Fritz Lang και το Solaris του Andrej Tarkofsky ανέβασαν τον πήχη σε ένα ύψος που δυστυχώς παραγωγές των τελευταίων χρόνων σαν το Elysium αδυνατούν να το φτάσουν. Η έλλειψη πρωτοτύπων και κυρίως αληθοφανών σεναρίων που να στηρίζονται σε μια στοιχειώδη επιστημονική βάση δεν μπορούν να αντισταθμιστούν μόνο από τις παρουσίες καταξιωμένων ηθοποιών ή από τα φαντασμαγορικά εφέ.

Ίσως όμως να φταίει όπως λες και το γεγονός ότι μεγαλώνοντας, οι απαιτήσεις των θεατών αυτής της κατηγορίας ταινιών να στηρίζονται σε αυστηρότερα κριτήρια.
(Έβλεπα κι εγώ μανιωδώς μην χάνοντας επεισόδιο την σειρά με την Βιονική γυναίκα μα κυρίως τον Βιονικό Άντρα (The Six Million Dollar Man) Steve Austin σε τέτοιο βαθμό που θυμάμαι ακόμα τον πατέρα μου να με φωνάζει για να μου δείξει το ποδήλατο που μου αγόρασε, κι εγώ να αντί να πάω να το δω τρέχοντας, να παρακολουθώ κολλημένος στην τηλεόραση με αγωνία, χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις από την αληθοφάνεια των σκηνών που έβλεπα, αφού τότε όλα μου φαίνονταν μαγικά, λέγοντας … "τώρα σε μισό λεπτό έρχομαι".
Όταν από μικρός έχει πωρωθεί με το φανταστικό είναι φυσικό να μην μπορέσεις ποτέ στην ζωή σου να ξεκολλήσεις. Έτσι είναι αυτά τα πράγματα).

Φίλε Μυρμηγκοφάγε σ’ ευχαριστώ πολύ για την πρόταση

[Τζακ]

Εχετε δικιο σε οσα λετε. Το σεναριο ειναι το νο 1 σε μια ταινια. Αυτην εδω πιο πολυ τη χαζεψα παρα την ειδα.

[Ζόφος]

Κι εγώ προτιμώ το District 9 παρά αυτό. Τον μάρτιο θα βγει η επόμενη του Blomkamp, ελπίζω να είναι καλύτερη.