Ο τέταρτος τοίχος, συνήθως είναι αόρατος και νοητός, αλλά καμιά φορά αποκτά χρησιμότητα, είτε εσωτερικά στην ταινία, για παράδειγμα όταν χρησιμοποιείται για να δούμε μέσα από τα μάτια του ήρωα (όπως γίνεται στο Enter the Void), τεχνική με την οποία μπορεί ν' ασχοληθούμε σε άλλο νήμα, είτε για επικοινωνία με τον εξωτερικό κόσμο, όπου ο ήρωας απευθύνεται με οποιονδήποτε τρόπο στο κοινό, αναγνωρίζοντας πως βρίσκεται σε ταινία ή απλώς μειώνοντας την απόσταση με τον θεατή, και αυτή η τεχνική στα αγγλικά ονομάζεται "breaking the fourth wall" και το μεταφράζουμε είτε "σπάζοντας τον τέταρτο τοίχο", το οποίο προτιμώ, είτε "το σπάσιμο του τέταρτου τοίχου", είτε "το γκρέμισμα του τέταρτου τοίχου".
Ο τέταρτος τοίχος έχει σπάσει πολλές φορές στην μεγάλη οθόνη, για διάφορους λόγους και σκοπούς. Σκοπός μπορεί να είναι να προσδωθεί κωμικότητα, και ίσως έτσι έχει χρησιμοποιηθεί τις περισσότερες φορές, για να σε τρομάξει περισσότερο (π.χ. σε κοιτάει ο ψυχοπαθής δολοφόνος στο τέλος ενός θρίλερ
), για να δώσει ένα πνεύμα σουρρεαλισμού κ.λπ.Στο "Annie Hall" (1977) ο Γούντι Άλλεν σπάει πολλές φορές τον τέταρτο τοίχο και ο ίδιος έχει δηλώσει τον λόγο: "I felt many of the people in the audience had the same feelings and the same problems. I wanted to talk to them directly and confront them."
Ο Γούντι Άλλεν έχει χρησιμοποιείσει κι άλλες φορές αυτήν την τεχνική, όπως στο "The Purple Rose of Cairo" (1985), όπου το πετυχαίνει με πολύ πρωτότυπο τρόπο, όταν η ηρωίδα μας βλέπει κάθε μέρα μια ταινία και μια από αυτές τις φορές, ο πρωταγωνιστής της ταινίας σπάει τον τέταρτο τοίχο, βγαίνει στην πραγματική ζωή και γνωρίζει την κοπέλα.
Από τις πιο γνωστές περιπτώσεις που ο τοίχος γκρεμίζεται κατά κόρον, είναι στο "Alfie" (2004), όπου ο πρωταγωνιστής μας συστίνεται αυτοπροσώπως και μας διηγείται την ιστορία του απευθύνοντάς μας τον λόγο και αυτό γίνεται αντιληπτό ακόμα και από το τρέιλερ.
Ψάχνοντας, βρήκα ένα ενδιαφέρον βίντεο, το "Breaking the 4th wall movie supercut", όπου έχει διάφορες χαρακτηριστικές σκηνές από ταινίες, όπου η οθόνη καταρρέει και ηθοποιοί με κοινό βρίσκονται face to face.
Θεωρείται κωμωδία τρόμου αλλά το χιούμορ είναι άκρως βρετανικό και για μένα απλώς ενίσχυε την φρίκη παρά την απάλυνε (κρίνοντας όμως από τα σχόλια στην Imdb - μην μιλήσω για την βαθμολογία - έχω την εντύπωση πως εκτός από τους ίδιους τους Βρετανούς και εμένα - για διαφορετικούς λόγους - δεν αρέσει σε κάποιον άλλο!)
)
