Αναπολώντας τις βιντεοταινίες του 1980

[Φαροφύλακας]

Την δεκαετία του '80, για όποιον την θυμάται, άκμασε η "βιντεοταινία". Ταινίες που γυρίζονταν με μια βιντεοκάμερα στο πόδι, συχνά μέσα σε λίγες μέρες, και κατέληγαν αμέσως στο βίντεοκλαμπ κι από εκεί στο μέσο μεσοαστικό ελληνικό σπίτι το οποίο είχε προμηθευτεί με κάποιον τρόπο το βίντεο. Είτε το έφερε κάποιος κάπως από την Γερμανία για μια καλή τιμή, είτε το νοίκιαζε από το ίδιο το βιντεοκλάμπ ώστε να μπορεί να νοικιάσει και κασέτες κτλ. διότι η τιμή του ήταν λίγο τσιμπημένη.

Η ποιότητα των βιντεοταινιών ήταν εντυπωσιακά ευτελής και το όλο προϊόν εξέπεμπε μια πολύ συγκεκριμένη κιτς αισθητική. Βέβαια, για όποιον μεγάλωσε τότε, όλο αυτό το απόλυτο κιτς μπορεί να είναι πολύ αγαπημένο.

Προσωπικά, όντας παιδί και έφηβος, μάλλον δεν έτυχε να δω πάρα πολλές βιντεοπαραγωγές. Θυμάμαι να νοικιάζουμε με την παρέα μου περισσότερο τις γνωστές μεγάλες αμερικανικές παραγωγές οι οποίες βρίσκονταν κι αυτές ανάκατες στα ράφια του βίντεο κλαμπ με ό,τι άλλο.

Εδώ είπα να αναπολήσουμε λίγο τις βιντεοταινίες και την αισθητική τους. Μάλιστα για τους πολύ νοσταλγούς υπάρχει υλικό ανεβασμένο και στο YouTube.

Δεν νομίζω πως μπορώ πραγματικά να καθίσω να δω παραπάνω από πέντε-δέκα λεπτά από μια βιντεοταινία (όταν δεν τις έβλεπα ούτε στον καιρό τους) όμως τα εξώφυλλα, για κάποιον λόγο, είναι βάλσαμο για τα μάτια μου.

Τίτλος: Για όλα Φταίνε οι Γκόμενες (ή και "Για όλα Φταίνε τα Θηλυκά")
Έτος: 1986
YouTube (όλο)


Τίτλος: Αστέρι στη Λάσπη
Έτος: 1988
YouTube (σκηνή)

[Ζόφος]

Στην Ελλάδα πάντα θα υπάρχει αυτή η αισθητική. Όσο κι αν προσπαθήσουν, ακόμα και με μοντέρνες παραγωγές σαν το πρόσφατο Short Fuse πχ, φταίει το κλίμα, οι άνθρωποι, τα κτίρια, τα πάντα όλα. Ίσως αυτή να είναι η αιτία και για όλα τα άλλα προβλήματα της χώρας, τίποτα δεν γίνεται σοβαρά αλλά κάπως πιο ανάλαφρα. Έτσι ανάλαφρα λοιπόν πολλές κωμωδίες της τότε εποχής είναι παρωδίες ταινίων των Hollywood, με τα επίπεδα τρασίλας να ξεπερνάν τον John Waters! Ας μιλήσουν οι αφίσες μόνες τους:

[Φαροφύλακας]

Καλά, πράγματι. Επειδή η παραγωγή είχε ταχύτατους ρυθμούς και τα σενάρια γράφονταν στο πόδι. Οπότε από πού να αντληθεί έμπνευση; Από το ξένο σινεμά, κι ό,τι βγει, όπως βγει, αρκεί να βγει. Άλλες φορές ήταν όλη η υπόθεση, άλλες φορές απλά ο τίτλος για να τραβήξει.

Μου ήρθε στο μυαλό μια ταινία που θυμάμαι να βλέπω την αφίσα της και να την κοροϊδεύουμε μ' έναν παιδικό μου φίλο:

Τίτλος: Ράμπο απ' τα Τρίκαλα
Έτος: 1985


Κατά κάποιον τρόπο είναι επίτευγμα να φτάσεις στο απώγειο του κιτς.

[Ίζι]

Όπως σας έχω πει, όταν ήμουν μικρή, εκείνη τη "χρυσή" εποχή, οι δικοί μου είχαν βίντεο κλαμπ . Οι αναμνήσεις μου απ' αυτό το μέρος είναι μοναδικές. Στον κάτω όροφο οι βιντεοκασέτες, στον πάνω τα κομπιούτερ (κανείς δεν τα έλεγε υπολογιστές) με τα παιχνίδια μέσα στις δισκέτες για τα παιδιά τις γειτονιάς. Αυτή η μεγάλη θήκη της βιντεοκασέτας με το εξώφυλλο, την περίληψη κ.λπ. που πλέον έχει αντικατασταθεί απ' την πολύ μικρότερη του dvd, ακόμη μου προκαλεί κύματα νοσταλγίας. Το ίδιο και η δισκέτα, ως αντικείμενο.

Τιμή ενοικίασης 100 δραχμές η κασέτα, 50 τα ελληνικά και τα παιδικά. Μόνιμο άγχος οι κλοπές (μας είχαν κλέψει τρεις φορές το "Ποιος Παγίδεψε τον Ρότζερ Ράμπιτ"). Οι δικοί μου έβλεπαν σχεδόν όλες τις κασέτες και κολλούσαν ένα αυτοκόλλητο που έγραφε "σπέσιαλ" σε όποιες τους άρεσαν Εγώ έβλεπα όλα τα παιδικά πρώτη. Καινούρια ακόμη, με τη ζελατίνα. Μαγεία...

Επίσης, δεν ξέρω αν το ξέρετε, αλλά οι προμηθευτές κάθε μήνα έβγαζαν κι από ένα καινούριο πακέτο (οι μεγάλες εταιρείες τύπου Home video Hellas, AV) το οποίο περιείχε μια καλή ταινία, όπως ας πούμε κάποια κινηματογραφική επιτυχία ή κάποιον πρωταγωνιστή δημοφιλή στο κοινό (π.χ. Σταλόνε) και άλλες 6-7 ταινίες που ήταν οτιδήποτε (άγνωστες ξένες, έργα που έβγαιναν κατευθείαν στο βίντεο, παιδικά). Αυτό πουλιόταν ως πακέτο, δεν μπορούσες δηλαδή να πάρεις μόνο την καλή ταινία, όμως από τη στιγμή που το αγόραζες μπορούσες να πάρεις μερικές διαφορετικές κόπιες της τοπ ταινίας. Το ίδιο γινόταν και με τις ελληνικές αλλά σε μικρότερη κλίμακα, γιατί αυτές συνήθως έβγαιναν από ανεξάρτητους παραγωγούς. Ο Ψάλτης ας πούμε ήταν η τοπ ταινία ενός πακέτου (γιατί ήταν πολύ δημοφιλής), και μετά μπορεί να είχε Ταμτάκους, Βουτσάδες, Γερασιμίδου και άλλα τέτοια της συμφοράς

[Φαροφύλακας]

Ασε ρε Ίζι. Δεν το θυμόμουν πως είχατε βίντεο κλαμπ!

Πώς γίνεται να σας τις κλέβουν; Αν θυμάμαι καλά το ράφι ήταν μόνο τα κουτιά και στο ταμείο έπαιρνες την ταινία, όπως σήμερα. Όχι;



Είχατε τμήμα με ερωτικές ταινίες; Νομίζω πως ήταν κι αυτό ένα σημαντικό κομμάτι της ενοικίασης.

( Καλά, Ταμτάκος και Γερασιμίδου. Δεν πάει πιο κάτω, λέμε! )

[Ίζι]

Τις νοίκιαζαν με ψεύτικα στοιχεία (δεν ξέρω πώς τα κατάφερναν, θα ρωτήσω τη μητέρα μου) και δεν τις επέστρεφαν ποτέ. Ναι, είχαν και ερωτικές κασέτες, όμως σ΄έναν χώρο που δεν είχα πατήσει ποτέ το πόδι μου

[Ξενέρωτας]

Οι βιντεοταινιες ειχαν καποιο πολιτικο και γενικοτερο πολιτισμικο σκηνικο. Απο όσο έχω ακουσει ηταν αποτελεσμα της πολιτικης του Παπανδρεου για την προωθηση της κουλτουρας, οποτε ηταν πολυ ευκολο καποιος να παρει επιδοτηση για πολιτισμικους λογους, οποτε πολλοι το εβλεπαν σαν επενδυση ή αρπαχτή, με επακολουθο ο καθε ασχετος και αχρηστος να γινεται σκηνοθετης, παραγωγος, επιχειρηματιας κλπ.

Λεγεται οτι εκεινες οι ταινιες ηταν αιτια για να απαξιωθει ο κινηματογραφος και στην πορεια, οταν απαξιωθηκαν οι ιδιες, να παρει η μπαλα και καποιους ηθοποιους, ειτε ειχαν παιξει σε βιντεοταινιες ειτε στις εφαμιλλες κινηματογραφικες παραγωγες. Χαρακτηριστικο και τραγικο παραδειγμα η Ρενα Παγκρατη που ειχε στιγματιστει απο εκεινες τις ταινιες και λεγοταν οτι δεν μπορουσε να βρει δουλεια στην επομενη εποχη (δηλ. της ιδιωτικης τηλεορασης).

Μετα απο μια περιοδο απαξιωσης, οι παλιες βιντεοταινιες ξαναηρθαν λιγο στη μοδα, στα πλαισια της νοσταλγιας των 80. Καποιοι λενε οτι επιτελους "αναγνωριστηκε η αξια τους", αλλα για μενα δεν εχουν καμια αξια, περα απο τη νοσταλγικη και το οτι καποιοι κανουν χαβαλε με το κιτς.

[Νικόλας Δε Κιντ]

Καταρχήν να πω πως είμαι κι εγώ παιδί της γενιάς των βιντεοκλάμπ και πάντα θυμάμαι με νοσταλγία εκείνες της εποχές και την όλη "μυσταγωγία" του ψαξίματος-ενοικίασης-επιστροφής της κασέτας

Ίζι και γω δεν θυμόμουν ότι οι δικοί σου είχαν βιντεοκλάμπ και διαβάζοντας τα γραφόμενα σου, μπορώ να πω πως ζήλεψα λιγάκι...

Ακόμα θυμάμαι τις πρώτες μου βιντεοκασέτες!! "Commando" με Άρνολντ, "No retreat no surrender" (ελληνική απόδοση τίτλου "Αμέρικαν Τσάμπιον" ) με τον Βαν Νταμ, "Ρόκι 4", "Ράμπο", "7 μικροί νίντζα" και πάει λέγοντας...

Θα συμφωνήσω με τον Αντέρωτα όμως πως η εποχή της δεκαετίας κατέστρεψε ότι είχε απομείνει από τον ελληνικό κινηματογράφο στο πνεύμα της αρπακόλλας και τους εύκολου χρήματος που βαυκαλίζονταν οι τότε πολιτικοί και φυσικά συμβάδιζαν με το πολιτικό ιδεώδες του ΠΑΣΟΚ του 80...

Δεν νομίζω πως ποτέ όμως έγινε προσπάθεια αναβίωσης τους... Οι βιντεοταινίες αυτές έχουν χαθεί εδώ και πολλά χρόνια και δεν ξέρω αν πια υπάρχουν κιόλας... Η τηλεόραση τουλάχιστο έχει πάνω από 15 χρόνια να προβάλλει τέτοιο πράγμα...

[Φαροφύλακας]

Μου φαίνεται πως κάποια στιγμή δίναν οι εφημερίδες σαν προσφορά κάτι βιντεοταινίες (σε dvd πλέον).

Επίσης, το σούπερ απίστευτο: έχω πετύχη στην τηλεόραση να βάζει ελληνικές βιντεοταινίες ξανά και ξανά. Αν και δεν θυμάμαι σε ποιο κανάλι.

[Νικόλας Δε Κιντ]

Αυτό με τις προσφορές σε εφημερίδες δεν το ήξερα... Να φανταστώ τίποτα Espresso και τέτοιες εφημερίδες;;;

Από την άλλη αν και έχω πάνω από 5 χρόνια που δεν βλέπω ΤΟΥΒΟΥ δεν θυμάμαι ποτέ κανένα κανάλι να παίζει ελληνικές βιντεοταινίες πέρα από κάτι τελειωμένα τοπικά...