Santa Sangre (1989)

[Φαροφύλακας]

Τίτλος: Santa Sangre
Έτος παραγωγής: 1989
Σκηνοθέτης: Alejandro Jodorowsky
Σενάριο: Simon Beaufoy, Michael Arndt, Suzanne Collins
Ηθοποιοί: Adan Jodorowsky, Axel Jodorowsky, Blanca Guerra, Thelma Tixou, Guy Stockwell...
Πρωτότυπη μουσική: Simon Boswell
Διάρκεια: 123΄


Ένα παιδί που κάνει παραστάσεις με τους γονείς του σε κάποιο τσίρκο, έχει μια τραυματική παιδική εμπειρία που τον δένει παθολογικά με την ανισόρροπη μητέρα του.



Εάν θα έπρεπε να κατατάξω την ταινία σε κάποιο κινηματογραφικό είδος, μάλλον θα αποφαινόμουν, κάπως απλά, πως πρόκειται για ένα καλτ θρίλερ. Και μόνο η συνεργασία Claudio Argento (αδερφός του μεγάλου καλτ σκηνοθέτη Dario Argento) με τον Alejandro Jodorowsky στο σενάριο, αφήνουν μικρό περιθώριο για κάτι διαφορετικό.

Το συστατικό που κυριαρχεί στην ταινία είναι η φωτογραφία. Μια φωτογραφία γεμάτη τσίρκο, χρώματα, απίθανες καταστάσεις και θάνατο, η οποία αφήνει εικόνες πραγματικά μοναδικές. Στον ρόλο του Φένιξ έχουμε δυο γιους του σκηνοθέτη: σε μικρή ηλικία τον υποδύεται ο Adan Jodorowsky και σε μεγάλη ο Axel, ο οποίος παίζει με μεγάλο πάθος έναν μάλλον δύσκολο ρόλο. Και δίπλα τους στροβιλίζονται ένα σωρό χαρακτηριστικότατες φιγούρες όπως ο πολύ μικρόσωμος νάνος Αλαντίνο και η Γυναίκα με τα Τατού.



Κάποιος μπορεί να έχει επιφυλάξεις ως προς την ρεαλιστικότητα των σκηνών βίας. Τα χέρια σίγουρα δεν κόβονται με το μαχαίρι σαν βούτυρο (ειδάλλως οι χειρούργοι δεν θα είχαν πριονάκι για τα κόκαλα) και σε μια σκηνή φαίνεται το αίμα να ξεπηδά από το μαχαίρι αντί από την πληγή που υποτίθεται πως ανοίγει. Όμως αυτά απλά προσδίδουν στο καλτ της ταινίας.

Η ιστορία είναι βασισμένη σε κάποιο αληθινό γεγονός όμως σίγουρα ξεφεύγει πολύ πέρα, όποιο κι αν ήταν αυτό. Μέσα σε όλη την παράδοξη πλοκή, τις πλούσιες σκηνές και το σπλάτερ, κάποιος μπορεί να αναζητήσει συμβολισμούς ή απλά να δεχτεί την ιστορία όπως την βλέπει. Ένα επιμέρους θέμα που μάλλον διακρίνεται καθαρά, πάντως, είναι η απελευθέρωση του παιδιού από τον οιδιπόδειο δεσμό με την μητέρα, κι η ενηλικίωση.

Η ταινία είναι στα Αγγλικά όμως εγώ έτυχε να την δω μεταγλωττισμένη στα Ισπανικά, πράγμα που επίσης επέτεινε το καλτ. Από εκεί και πέρα, τα κείμενα που εμφανίζονται είναι στα Ιταλικά, ενώ μέσα στην ίδια ταινία οι επιγραφές είναι στα Αγγλικά και τα Ισπανικά. Να σημειώσουμε πως η παραγωγή είναι Ιταλομεξικάνικη.

Μια πολύ ιδιαίτερη ταινία, που ειδικά σήμερα, θα αρέσει σε ένα πολύ περιορισμένο και συγκεκριμένο κοινό, κυρίως σε όσους αγαπούν τον λεγόμενο "καλτ" κινηματογράφο κι ίσως οι λάτρεις του Ντάριο Αρτζέντο να βρουν εδώ κάτι ενδιαφέρον.

Τρέιλερ

[Μυρμηγκοφάγος]

Δύο πράγματα μου έμειναν από την παρουσίαση σου Φαροφύλακα.

Το πρώτο ότι μάλλον δε σε πολύ-ενθουσίασε η ταινία και αυτό επειδή στέκεσαι σε αντίστοιχες λεπτομέρειες που στέκομαι και εγώ σε παρόμοιες περιπτώσεις. Στη συγκεκριμένη άφησα τον εαυτό μου να βουλιάξει σε έναν κόσμο που δύσκολα βρίσκεις και να παρασυρθεί στη μαγεία του. Ναι, δε θα διαφωνήσω ότι η ταινία έχει αδυναμίες, αλλά για τα γούστα μου ήταν πολύ ιδιαίτερη και ευτυχώς τα παρέβλεψα

Το δεύτερο είναι ότι με παραξενεύει η υπόθεση σου για τις καλτ ταινίες. Η δικιά μου υπόθεση ήταν ότι όλοι λατρεύουν να τις βλέπουν, αλλά λόγω των ιδιαιτεροτήτων τους δεν είναι όλες για όλους. θα ήθελα πολύ να ακούσω λοιπόν και άλλες γνώμες πάνω σε αυτό το θέμα και πόσο οι συνφορουμίτες μας αρέσκονται στις καλτ ταινίες

[Φαροφύλακας]

Η ταινία μου άρεσε αν και, πράγματι, δεν μπορώ να πω πως με ενθουσίασε. Δεν είναι το σινεμά που μπορεί να ενθουσιάσει στην παρούσα φάση της ζωής μου.



Από εκεί και πέρα, οι παρουσιάσεις που κάνουμε εδώ στην Λέσχη προσπαθούμε να είναι απαλλαγμένες από ακραία συναισθήματα είτε αρνητικά είτε θετικά (με ξετρέλανε, με αηδίασε κτλ). Δηλ. παρότι λέμε την άποψή μας, προσπαθούμε να κρατάμε το ύφος νηφάλιο και κάπως ουδέτερο. Κάτω από την παρουσίαση, βέβαια, στις απαντήσεις και ανταπαντήσεις, μπορούμε να είμαστε πολύ ενθουσιώδεις!

[Μυρμηγκοφάγος]

Δε σου αρέσει αυτό το σινεμά για αυτό που είναι, ή για αυτό που δεν είναι; και σε τι κατηγορία θα το τοποθετούσες;

Για παράδειγμα εγώ σιχαίνομαι τις ταινίες δράσης όχι γι' αυτό που είναι, αλλά γιατί συνήθως είναι μόνο αυτό - τουλάχιστον στα μάτια μου.

Ενώ παλιότερα επικεντρωνόμουν στα συγκεκριμένα συστατικά της ταινίας και ήμουν χαρούμενος, τώρα πια δε μπορώ να το κάνω και αν μια ταινία πρωτίστως δε με ικανοποιήσει δραματικά δε πάει πουθενά. Είναι σα να ψάχνω βελόνα στα άχυρα και κατ΄επέκταση η δήλωση ότι δε μου άρεσουν, αλλά παραμένει ένα μικρό ψέμα

[Φαροφύλακας]

Δεν είμαι σίγουρος τί ακριβώς είναι. Μάλλον προτιμώ πιο ρεαλιστικές αφηγήσεις, ακόμα κι αν πρόκειται για φαντασία (ΕΦ κτλ.), ή έστω πιο ρεαλιστικές εικόνες, όταν η αφήγηση είναι αντισυμβατική. Παρότι διαχρονικά βλέπω καλτιές, ποτέ δεν τις είχα πρώτες στις προτιμήσεις μου. Όμως δεν έχει και ιδιαίτερη σημασία τί αρέσει σε εμένα.



Το λιγότερο που μπορει να πει κανείς για το "Santa Sangre" είναι πως είναι μια πολύ ιδιαίτερη ταινία, αν και νομίζω πως πολύς κόσμος, αν όχι οι περισσότεροι, δεν θα αντέξει καν να την δει όλη.

Μου άρεσε το παρακάτω, κάπως ποιητικό, απόσπασμα που βρήκα σε μια κριτική στην imdb:

Graceful low-key cinematography that turns slums and sideshows into an eerily beautiful netherworld, countless images that look like you could freeze them and hang them as inspirational totems for cults we have to hope don't exist.

Η συγκεκριμένη κριτική φέρει τον τίτλο "Αξέχαστη όμως όχι για όλους", που νομίζω πως είναι πολύ εύστοχος.

(για την συζήτηση περί "καλτ" ετοιμάζω νέο νήμα )

[Χήθκλιφ]

Τι να πω για αυτή την ταινία.. Εμπειρία μαγείας η θέαση της κυριολεκτικά. Λάτρεψα τον κόσμο της και κυρίως τον κεντρικό χαρακτήρα, τoν Φένιξ (τόσο ταιριαστά συμβολικό το όνομα του), με τον οποίο νιώθω πολύ δεμένη.

Γεμάτη με σκηνές που στοιχειώνουν τη μνήμη

η χάραξη του τατουάζ - μύηση, ο τελετουργικός αποχαιρετισμός του νεκρού ελέφαντα, η εφιαλτική κατασπάραξη του πτώματος από τους πεινασμένους, ο τραγικός χωρισμός των δύο μικρών ερωτευμένων φίλων, η επιστροφή της Άλμα, το απελευθερωτικό φινάλε...

ενώ η πιο αγαπημένη μου είναι η ακόλουθη



Λατρεύω τα πάντα σε αυτή τη σκηνή, την μουσική, την ατμόσφαιρα, το στυλ, το κοστούμι, την κινησιολογία, τα μαχαίρια... τα μαχαίρια.

Ένας από τους λόγους που κόλλησα τόσο με τον χαρακτήρα είναι αυτή η αγάπη για τα μαχαίρια και η τέχνη της ρίψης τους που δυστυχώς αποτελεί ένα παντοτινό απωθημένο μου (το ίδιο μοτίβο υπάρχει και στην υπέροχη ελληνική καλτ ταινία «Η Μέδουσα»).

Ο ακατάλυτος δεσμός του Φέλιξ με την Άλμα είναι από τις πιο όμορφες απεικονίσεις αδελφών ψυχών. Με συγκίνησε πάρα πολύ η φιλία τους και η αδιαπραγμάτευτη εμπιστοσύνη τους σε αυτή, παρά τα χρόνια που πέρασαν μακριά ο ένας από τον άλλο. Δύο αγαπημένες σκηνές από αυτή τη σχέση





Πολύ εντυπωσιακοί ερμηνευτικά είναι κατά την γνώμη μου και οι δύο γιοί του σκηνοθέτη σε αυτόν τον απαιτητικό ρόλο, ενώ η εμφανέστατη ομοιότητα προσδίδει βαρύτητα στο συνολικό αποτέλεσμα. (Είναι κρίμα που ο Άξελ Γιοντορόφσκι εμφανίστηκε σε ελάχιστες ταινίες έκτοτε, οι οποίες είναι επιπλέον δυσεύρετες.)

Το μόνο ψεγάδι που βρίσκω σχετίζεται με την μικρή και την μεγαλύτερη Άλμα οι οποίες θα μπορούσαν, με τεχνητά έστω μέσα, να έχουν ίδιο χρώμα ματιών! Αλλά μάλλον είναι ασήμαντο.

[Φαροφύλακας]

Χήθκλιφ, βλέποντας τα καρέ που έβαλες νόμισα πως τα πήρες από την δική μου συλλογή, γιατί τα δύο με την παντομίμα του πουλιού τα έχω κρατήσει κι εγώ. Βλέπω, πάντως, πως την πέτυχες με καλύτερο λόγο εικόνας, από ότι εγώ, την ταινία.

Να πω την αλήθεια, η σκηνή με το τατουάζ είναι από αυτές που δυστυχώς, ξυπνούν μέσα μου την επιφύλαξη, αφού λέω δεν γίνεται έτσι, κανονικά θα βγει πολύ τσαπατσούλικο. Όμως όλα αυτά, όπως και το χρώμα των ματιών που αναφέρεις, ή το κόψιμο των χεριών σαν να ήταν βούτυρο, που αναφέρω εγώ στην παρουσίαση, πρέπει να μπορείς απλά να τα δεχτείς αφού μάλλον η ταινία δεν έχει σκοπό να είναι "ρεαλιστική". Τί είναι πραγματικά ρεαλιστικό από όλα αυτά;

Πρόκειται για μια δραματική παράσταση δοσμένη μέσα από μια πανδαισία εικόνων. Δεν νομίζω πως υπάρχει άλλη ταινία από την οποία να έχω κρατήσει τόσα καρέ.



Εάν σου αρέσει η ρίψη μαχαιριών, μπορείς να ρίξεις μια ματιά σε αυτό το κλιπάκι. Κάποιος ανέβασε το "Cat People" του Ντέιβιντ Μπάουη και για κλιπ χρησιμοποίησε μια σκηνή με ρίψη μαχαιριών, από διαφήμιση κάποιας χώρας της Ανατολικής Ευρώπης, αν θυμάμαι καλά. Μόνο που την έβαλε σε αργή κίνηση για να φτάσει σε μήκος το τραγούδι, φτιάχνοντας ένα ενδιαφέρον αποτέλεσμα. Δυστυχώς, το κλιπ που έφτιαξε ο αρχικός μερακλής μάλλον κατέβηκε και τώρα έχει δύο που τα ξανανέβασαν μάλλον άλλοι, το ένα είναι μαρκαρισμένο και το άλλο έχει ένα ψεγάδι προς το τέλος.

(Θα είχε ενδιαφέρον αν ήταν δυνατόν να εντοπιστεί η αρχική διαφήμιση. Πολλές διαφημίσεις μού μοιάζουν σαν μικρές ταινίες.)

[Χήθκλιφ]

Μου άρεσε το αντικαθρέφτισμα μεταξύ των δύο καρέ που δημιουργεί σύνδεση ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν τονίζοντας την διαχρονικότητα της σχέσης τους.

Έχεις δίκιο για την έλλειψη ρεαλισμού στη σκηνή με τα κομμένα χέρια, αλλά κρατάω τον συμβολικό παραλληλισμό που επιτυγχάνεται, καθώς χάρη σε αυτό το τέχνασμα εξισώνεται κατά κάποιο τρόπο η Κόντσα με την 'αγία' που λάτρεψε τόσο καταλήγοντας τελικά να την ακολουθεί και στην φρικτή μοίρα της.

Η σκηνή όμως του τατουάζ δεν μου φάνηκε τόσο παράλογη, αν και ήταν σαφώς υπερβολική, επειδή φαντάζομαι πως σε παλαιότερες εποχές, η διαδικασία της δερματοστιξίας ήταν πιο βάρβαρη απ' όσο την ξέρουμε σήμερα και γι' αυτό εμπεριείχε εντονότερη συμβολική αξία και την αίσθηση ότι πρέπει να 'κερδίσεις' το τατουάζ σου μέσω του πόνου.

Σε ευχαριστώ για τον σύνδεσμο, μου άρεσε, ιδίως σε αυτόν τον συνδυασμό με ένα από τα ελάχιστα σταθερά αγαπημένα μου τραγούδια και φυσικά το κατέβασα.

[Φαροφύλακας]

χάρη σε αυτό το τέχνασμα εξισώνεται κατά κάποιο τρόπο η Κόντσα με την 'αγία' που λάτρεψε τόσο καταλήγοντας τελικά να την ακολουθεί και στην φρικτή μοίρα της.

Εξαρχής, στην σκηνή της εκκλησίας, το πάθος της Κόντσας για την αγία της, μου έδωσε την αίσθηση πως ταυτιζόταν επειδή ίσως είχε βιαστεί η ίδια μικρή. Με τον ακρωτηριασμό ολοκληρώνεται αυτή η ταύτιση.

[Χήθκλιφ]

Δεν το είχα σκεφτεί αυτό που λες, φαίνεται όμως πιθανό. Ακόμη κι αν δεν υπέστη βιασμό θα μπορούσε να ήταν θύμα πατρικής κακοποίησης ή κάτι ανάλογο, αυτό θα εξηγούσε εν μέρει και τους λόγους που επέλεξε τον συγκεκριμένο σύζυγο..(!)