M (M - Ο Δράκος του Ντίσελντορφ) (1931)
Posted: 05 Φεβ 2016, 18:17
Τίτλος: M
Ελληνικός τίτλος: M - Ο Δράκος του Ντίσελντορφ
Έτος παραγωγής: 1931
Σκηνοθεσία: Fritz Lang
Σενάριο: Fritz Lang, Thea von Harbou
Ηθοποιοί: Peter Lorre, Ellen Widmann, Inge Landgut…
Διάρκεια: 110΄
Υπόθεση
Η αστυνομία του Ντίσελντορφ από την μια, κι οι εγκληματίες για λογαριασμό τους, από την άλλη, αναζητούν όλοι τον δράκο που σκοτώνει μικρά κορίτσια.
Άποψη
Πρόκειται για την πρώτη ομιλούσα ταινία του Φριτς Λανγκ κι ένα πρωτόλειο αστυνομικό δράμα, προσεγμένο και καλοστημένο.
Στο κέντρο έχουμε έναν κατά συρροή δολοφόνο, ο οποίος σκοτώνει κοριτσάκια, όμως η ιστορία δεν έχει σαν θέμα τα φονικά αλλά το ανθρωποκυνηγητό που στήνει ολάκερη η πόλη για να πιάσει αυτόν τον άνθρωπο: από την μία η αστυνομία που έχει επιστρατεύσει μεθοδικά όλο το ανθρώπινο δυναμικό της κι από την άλλοι οι εγκληματίες, οργανωμένοι κι αυτοί, που μπαίνουν ανταγωνιστικά στο ανθρωποκυνηγητό, σε μια προσπάθεια να προλάβουν να τον τσακώσουνε πρώτοι. Ένα κυνήγι όπου σκυλιά κι αλεπούδες κυνηγούν όλοι ομαδικά τον ίδιο φοβισμένο λαγό, ο οποίος βρίσκεται στο κέντρο ενός κλοιού που όλο στενεύει.
Ξεχωρίζει η χαρακτηριστική φιγούρα του Peter Lorre ο οποίος ενσαρκώνει τον δράκο μέσα από ένα πολύ εκφραστικό πρόσωπο και μια δραματική κινησιολογία. Έναν δράκο μοναχικό και βουβό, σε όλη την διάρκεια της ταινίας, που θα ξεσπάσει στο τέλος σε έναν θεατρικό και τραγικό μονόλογο κάθαρσης, σε μια σκηνή που κάπως απρόσμενα βρέθηκε να με συγκινεί.
Παρότι δεν υπάρχει εμβάθυνση στους χαρακτήρες, η ταινία είναι τολμηρή στην επιλογή της να μετατρέψει τον θηρευτή σε θήραμα και να τον παρακολουθήσει σαν θύμα του όχλου που θέλει να αυτοδικήσει.
Η σκηνή όπου ο δράκος βλέπει στον καθρέφτη το "Μ" στον ώμο του κι ανακαλύπτει πως τόσην ώρα περπατά σημαδεμένος, είναι για μένα συναρπαστική, σχεδόν μαγική.
Φαίνεται πως τον καιρό που γυρίστηκε η ταινία το ομιλούν φιλμ κόστιζε κάτι παραπάνω και κάπου διάβασα πως αυτός ήταν κι ο λόγος που κάποια λίγα κομμάτια είναι δίχως φωνή, μια εναλλαγή ανάμεσα στον ήχο και την απόλυτη σιωπή που προσθέτει δραματικά στο ύφος της ταινίας.
Τα πλάνα του Λανγκ είναι περίτεχνα στημένα κι ενίοτε σχεδόν πειραματικά, όπως στο πλάνο του αστυνόμου των ανθρωποκτονιών χαμηλά, από τα πόδια του, προς τα πάνω.
Κατά την θέαση δεν μπορούσα να μην παραλληλίσω στοιχεία κι εικόνες της ιστορίας με νεότερες ταινίες, από την τρύπα στο πάτωμα, στο Ριφιφί (1955) του Ντασέν, ως το αυθαίρετο δικαστήριο της τηλεταινίας Deadly Game (1982), κι αναρωτιέμαι εάν δεν υπάρχουν εδώ σπόροι για χίλια δυο πράγματα, που είναι πια δύσκολο να εντοπίσεις, και για να φέρω ένα παράδειγμα το μαρκάρισμα του δράκου μού φέρνει κατά νου ένα αγαπημένο καρέ κόμιξ από μια ονειρική ιστορία στο "Caricature" του Daniel Clowes:
…κι η αλήθεια είναι πως το αντίστοιχο καρέ με τον Peter Lorre, που έτυχε να δω ξανά και ξανά, προκάλεσε και την παρόρμηση μου να δω την ταινία.
Σύντομα μετά την ταινία, οι καριέρες καί του Peter Lorre καί του Fritz Lang συνεχίστηκαν στις ΗΠΑ καθώς, Εβραίοι κι οι δυο, δεν άργησαν να εγκαταλείψουν την ναζιστική Γερμανία.
Μάλλον έχουν κυκλοφορήσει διάφορες κόπιες χαμηλής ποιότητας της ταινίας στο παρελθόν αλλά το 2000 έγινε αποκατάσταση του φιλμ και σε αυτήν την εκδοχή, διάρκειας 1ω50΄39" το είδα κι εγώ, η οποία ήταν σχετικά ικανοποιητική —αν και δυστυχώς σε λόγο εικόνας 3:4— και βλέπω για παράδειγμα πως αυτήν την στιγμή η imdb αναφέρει ένα μήκος κατά 11 λεπτά μικρότερο.
Μια ταινία που σίγουρα δεν είναι για όλους, από την άποψη πως πρόκειται για έναν πρωτόλειο κινηματογράφο, και που για να την τολμήσει κάποιος θα πρέπει να μπορεί να να νιώσει άνετα στην παλαιωμένη αισθητική.
Τρέιλερ
